Poslovne vijesti - Bosna i Hercegovina

Ukupan dug RS-a prešao 4,6 milijardi KM

Ukupnan dug Republike Srpske na kraju prošle godine iznosio je četiri milijarde i 668,99 miliona KM, što je u odnosu na procijenjeni bruto domaći proizvod (BDP) 53,69 posto.

Samo u 2012. godini povučeno je ukupno 674,83 miliona KM kreditnih sredstava.

Stanje javnog duga RS-a na kraju 2012. godine iznosilo je tri milijarde i 770,22 miliona KM, što je u odnosu na BDP 43,35 posto.

Ukupni dug čini dug entitetskog budžeta u iznosu od tri milijarde i 131,49 miliona KM, dug jedinica lokalne samouprave u iznosu od 354,84 miliona KM, dug fondova socijalne sigurnosti u iznosu od 283,89 miliona KM, te dug javnih preduzeća i Investiciono-razvojne banke RS (IRB) u iznosu od 898,78 miliona KM.

- Posmatrajući makroekonomske pokazatelje i indikatore zaduženosti za period 2008.-2012. godine evidentno je da je održivost duga RS na zadovoljavajućem nivou - tvrdi entitetska vlada u Informaciji o dugu RS na kraju 2012. godine, koju će 16. jula razmatrati poslanici Narodne skupštine RS-a.

Međutim, ponavlja se i stav da je potreban oprez kod daljih zaduživanja tog bh. entiteta.

- S druge strane, imajući u vidu moguću stagnaciju BDP-a i prihoda budžeta RS-a u uslovima aktuelne svjetske ekonomske krize, kao i to da izmirenje dugoročnih obaveza (proisteklih iz međunarodnih ugovora, sporazuma o finansiranju, odluka o emisiji obveznica itd.) kao prioriteta, može u većem procentu angažovati budžetska sredstva, i dalje je potreban oprez pri budućem zaduživanju, u smislu ugovaranja novih zaduženja po povoljnijim uslovima, prilagođavanja rasporeda otplate obaveza visini očekivanih prihoda u narednim godinama, odabira prioritetnih projekata za koje bi se RS zadužila, izbora krajnjih korisnika koji su kreditno sposobni, te pronalaženja novih izvora finansiranja – navela je Vlada RS-a u ovoj informaciji.

U strukturi ukupnog duga RS najveće su obaveze, gledano sa aspekta kreditora, prema Svjetskoj banci (WB IDA, WB IBRD) u iznosu od 897,05 miliona KM, Evropskoj investicionoj banci (EIB) u iznosu od 481,63 miliona KM, Međunarodnom monetarnom fondu (MMF) u iznosu od 316,81 milion KM, Pariškom klubu povjerilaca u iznosu od 289,45 miliona KM, Evropskoj banci za obnovu i razvoj (EBRD) u iznosu od 214,31 milion KM, Londonskom klubu povjerilaca 166,61 milion KM, te prema ostalim kreditorima u iznosu od 287,29 miliona KM.

Vlada RS-a priznaje da „stari dug", kroz protekli period, ima tendiciju pada (usljed redovnog servisiranja), a „novi dug" tendeciju rasta u ukupnom spoljnom dugu RS, a što je prouzrokovano novim zaduženjima, te povlačenjem sredstava po već odobrenim kreditima u svrhu finansiranja projekata čija je implementacija u toku.

Vlada i dalje za utvrđivanje visine zaduženosti koristi kriterij iz Ugovora o formiranju Evropske unije, postignutog u Maastrichtu 1999. godine (kriterijumi konvergencije), iako je opozicija još ranije tvrdila da RS, kao mali i privredno slabo razvijen entitet, ne može da koristi ta pravila razvijenih zemalja, po kojima je gornja granica ukupnog duga u odnosu na BDP u visini od 60 posto.

Ipak, i sama vlast u informaciji dodaje da se početkom 2009. utjecaj svjetske ekonomske i finansijske krize odražava na smanjenje budžetskih prihoda, rast deficita i realni pad BDP-a od tri posto, što dalje utiče na rast ukupnog duga u odnosu na BDP (44,78 posto).

Projektovala je i da će se ukupni dug, u odnosu na BDP, povećavati do 2014. godine, kada će, smatraju, početi opadati.